Škola čuva selo

Željko Cvijanović, Dragan Simić, Slavica Đurić i Gorica Gligorić, roditelji učenika iz Maova obratili su se redakciji “Glasa Podrinja” zbog toga što će njihova deca sada morati da pohađaju osnovnu školu u Varni. Naime, deca su prva dva razreda završila u matičnoj školi “Laza K. Lazarević” u Šapcu, a od ove školske godine nemaju više pravo na besplatan prevoz do te škole.
-Deca su se već navikla, stekla drugove i adaptirala na školu u Šapcu, a sada ih vraćaju u školu u Varni. To je manje od četiri kilometra i nemaju pravo na besplatne karte za prevoz. Do sada je bilo pravilo da učenici čiji roditelji primaju dečji dodatka imaju pravo na besplatne karte za prevoz. Sada ih daju samo socijalnim slučajevima, a oni su često problematično stekli to pravo i ima primera da imaju veća primanja od nas korisnika invalidskih penzija, kaže Željko Cvijanović.

Siguran recept za izumiranje sela
Poslednjih godina postao je trend da roditelji voze decu iz sela u Šabac u školu i pri tom biraju što elitniju. Za razliku od roditelja iz Maova, nekima nije problem da sami snose troškove prevoza samo da bi im deca pohađala gradsku školu. Izgovor je uglavnom da tamo stiču bolje obrazovanje, a jedan od motiva je i to da ako ne mogu da im obezbede život u gradu, mogu bar školovanje. Rezultat je da je u seoskim školama sve manje učenika, čak i tamo gde dece ima. Samim tim dovodi se u pitanje opstanak škola u selima, a dugoročno gledano to je pouzdan recept za odumiranje sela. Nezvanično saznajemo da četvorogodišnja škola u Maovima, zbog malog broja učenika, od septembra neće raditi.

Grad Šabac:
ravnomerna
optereĆenost
Skupština grada Šapca na sednici održanoj početkom jula donela je odluku o određivanju područja za upis dece u osnovne škole na teritoriji grada. Cilj je postizanje ravnomerne opterećenosti i korišćenja kapaciteta škole, a definisana su područja osnovnih škola sa kojeg se upisuju učenici u osnovnu školu na teritoriji grada. Pravni osnov za donošenje ove Odluke je u Uredbi o kriterijumima za donošenje akta o mreži javnih predškolskih ustanova i akta o mreži javnih osnovnih škola, koji propisuje da lokalna samouprava definiše područje škole sa kojeg se upisuju učenici.
Zakon o osnovnom obrazovanju i vaspitanju propisuje da je škola dužna da upiše svako dete sa područja škole i da može da upiše i dete sa područja druge škole na zahtev roditelja, u skladu sa prostornim i kadrovskim mogućnostima škole. Isti Zakon propisuje da učenik kome je omogućeno da pohađa školu van područja kome pripada ima pravo na besplatan prevoz samo u okviru školskog područja u kom ima prebivalište.
-Svakom učeniku osnovne škole koji stanuje na udaljenosti većoj od četiri kilometra od sedišta škole, u okviru školskog područja u kojem ima prebivalište, obezbeđen je besplatan prevoz, u skladu sa propisima. Ukoliko se dete upiše u školu koja je van školskog područja, što je uglavnom na većoj udaljenosti od škole kojoj pripada, ne postoji zakonski osnov za obezbeđivanje besplatnog prevoza. Pravno, to je ista situacija kao kada bi roditelj dete upisao u privatnu ili školu u drugom gradu. Ima pravo da ga upiše, ali troškove prevoza mora sam da snosi, navodi načelnica Odeljenja za društvene delatnosti grada Šapca Jelena Ristić.
Ministarstvo:
ukoliko u mestu postoji Škola
nema besplatnih karata
Ministarstvo prosvete o ovome se izjasnilo još 2014. godine i u svom mišljenju navelo da, ukoliko u mestu prebivališta učenika postoji osnovna škola, jedinica lokalne samouprave nema obavezu da finansira prevoz ovih učenika.
-Smisao donošenja Odluke o određivanju područja osnovnih škola je upravo ravnomerna oterećenost i korišćenje kapaciteta škole. Poslednjih godina je uočen trend da roditelji iz pomodarstva upisuju decu u gradske škole i u nižim razredima, izbegavajući čak i matičnu školu kojoj pripadaju i odvode decu u tzv. “elitnu školu”, kojoj ni po kakavoj logici ne pripadaju. Ovakav trend zasigurno bi doveo do gašenja malih osnovnih škola, verovatno je do sada doprineo i smanjenju broja odeljenja u seoskim školama, a sa druge strane uslovio maksimalan broj učenika po odeljenju u gradskim školama, rekla je Ristićeva i dodala da je grad u prethodnom periodu učinio velike napore u smislu obezbeđivanja podjednakih uslova školovanja u gradu i selu, kao i očuvanju svih škola koje su obuhvaćene Mrežom osnovnih škola, na koje Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije, daje saglasnost.

Šta sve grad finansira
Shodno Zakonu o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja, u budžetu lokalne samouprave, obezbeđuju se, između ostalog i sredstva za prevoz dece i njihovih pratilaca radi pohađanja pripremnog Predškolskog programa na udaljenosti većoj od dva kilometra, učenika osnovne škole na udaljenosti većoj od četiri kilometra od sedišta škole, zatim prevoz, smeštaj i ishranu dece i učenika sa smetnjama u razvoju i invaliditetom i njihovih pratilaca, bez obzira na udaljenost mesta stanovanja od škole.
Finansira se i prevoz dece i učenika koji imaju prebivalište na teritoriji jedinice lokalne samouprave na udaljenosti većoj od četiri kilometra od sedišta škole i u slučajevima kada učenici osnovne škole pohađaju školu na teritoriji druge jedinice lokalne samouprave, ako je škola koju pohađaju najbliža mestu prebivališta učenika. Plaća se u prevoz učenika na republička i međunarodna takmičenja.