UPOZNAJTE PATOGEN ZA USPEŠNU KONTROLU BOLESTI

Glavne biljke domaćini su paradajz i paprika; mnoge različite samonikle biljke iz roda Solanum mogu biti sekundarni domaćini, a među njima Datura spp., Solanum spp. i Phusalis spp. Simptomi se mogu pojaviti već u početnoj fazi razvoja, putem pega na listovima. U sledećim fazama simptomi se vide na listovima, stabljici i plodovima. Najbolji period za njihovo posmatranje je od faze koja nastupa posle oprašivanja – odnosno transformacije iz plodnika u plod, do faze sazrevanja (jun-jul ).
Simptomi bakterioze su pege, na početku vlažne, nepravilnog oblika, uočavaju se na donjoj strani lista, kasnije se pretvaraju u nekrotične mrlje, najčešće okružene hlorotičnim oreolom, koji se bolje vidi na gornjoj strani lista. Mogu se primetiti, posebno u rasadniku, uvenuće i difuzna hloroza lišća, praćena opadanjem listova sa biljke. Spajanjem pega obrazuju se krupne nekrotične površine, i na tim mestima dolazi do cepanja ili kidanja lista.
Na plodu bakterioza izaziva stvaranje karakterističnih ispupčenih pega, plikova, koji su kružnog oblika, nekrotični i sa pukotinama u sredini.
Seme ima najvažniju ulogu u širenju ovog patogena na kratkim i dugim potezima. Bakterije preživljavaju i u ostacima zaražene vegetacije koji ostaju u terenu, na samoniklim bilkama iz roda Solanum i na rizomima gajenih biljaka, koje nisu domaćini, kao što su pšenica i soja.
Na polju, na kome je izbila primarna infekcija, bakterije mogu dopreti do zdravih biljaka i zaraziti ih, a u tome im pomažu atmosferski uslovi (kiša, vetar, grad) i čovekovo delovanje (poljoprivredni radovi, navodnjavanje). U staklenicima i plastenicima je prvenstveno čovek odgovoran za širenje bakterioze. U biljku domaćina bakterija prodire kroz stomine otvore i oštećeno tkivo. Razmnožavanje X. campestris pv. vesicatoria i naseljavanje tkiva biljke odvijaju se u uslovima veće vlažnosti okoline i temperature od oko 25°C.
Borba protiv bakteriozne pegavosti podrazumeva preventivne mere koje se obavljaju pre, za vreme i posle vegetativnog ciklusa.
Upotreba zdravog semena je osnovna polazna tačka, kako u slučaju direktne setve tako i u slučaju rasađivanja. Kritičan je period gajenja mladih biljaka u rasadniku: staklenik ili plastenik mora biti adekvatno pripremljen (dezinfekcija kontejnera, alata, đubriva, stolova, i ostalog što može doći u kontakt s biljkama), uz kontrolu temperature i vlažnosti. Veća gustina mladih biljaka može pospešiti širenje bakterija iz žarišta primarne infekcije.
U cilju sprečavanja ponovne pojave bakteriozne infekcije i da bi se održao nizak nivo bakterijske flore, u uslovima uzgoja u zatvorenom prostoru ili na otvorenom polju, potrebno je uraditi određene tretmane preparatima bakra (bakar oksihlorid) i preparatima iz grupe ditiokarbamata (mankozeb) u intervalima od 7 do 10 dana, počevši od stadijuma jednog lista i nastavljajući do pojave prve cvasti. Upotreba proizvoda na bazi bakra ima kao rezultat suzbijanje bakterioze, što se direktno odražava na smanjenje ekonomske štete.
Zabranjena je upotreba antibiotika, mislite na zdravlje dece i svih onih koji imaju alergiju na penicilin.
Na kraju vegetacije korisno je uništiti biljne ostatke, a u slučajevima kad se utvrdi da su polja zaražena preporučljivo je sprovesti plodored u periodu od najmanje 3 godine. U rasadniku, biljke koje su zaražene moraju biti eliminisane, i treba obaviti dezinfekciju kompletnog staklenika ili plastenika i korišćenih alata i opreme.
Na tržištu se ne mogu naći vrste paradajza i paprike tolerantnih na bakteriozu.
Nauka aktivno istražuje nove vidove tolerancije na ovog patogen.