ZNACI NEDOSTATKA POJEDINIH HRANIDBENIH
ELEMENATA PRI GAJENjU POVRĆA
ELEMENATA PRI GAJENjU POVRĆA
Sprečite da vaše biljke pate
U Mačvanskom regionu plodovito povrće zauzima značajne površine naših povrtara. Tokom gajenja pri nedovoljnom unošenju hraniva javljaju se pojedini simptomi koji često poljoprivredne proizvođače navode na sumnju da su u pitanju biljne bolesti. I same biljke pate ako su u pitanju nedostaci hrane koja je potrebna za nesmetano plodonošenje. Tako se na plodovima paprike i paradajza ukoliko je smanjen unos kalcijuma ( Ca ) tokom intenzivnog porasata plodova, upravo na plodovima javlja suva trulež, što predstavlja tipičan simptom nedostatka kalcijuma jer je to gradivni element koji se sporo kreće kroz biljku i zbog toga se nakon obrazovanja plodova i preporučuje njegova folijarna primena svakih 7-10 dana
Simptomi nedostatka (Ca) na plodu paprike
U početnim razvojnim fazama biljaka manje su potrebe za N i P, ali maksimalne potrebe su nakon zatvaranja redova, dok su potrebe za K veće u početku i opadaju od faze cvetanja.
N je veoma važan za biljku krompira i visok sadržaj ovog elementa stimuliše rast čime, odlaže cvetanje i formiranje krtola, dok pri nedostatku, biljke su niže, primetno je žućenje čime i smanjen prinos takvog useva. I kod drugih vrsta gajenih biljaka simptomi nedostatka N su isti.
P je element koji je važan tokom ranog perioda razvoja same biljke, i npr. kod krompira za rano zametanje krtola. Količina unetog P treba da je u srazmernom odnosu sa N i K. Kod unošenja P u kisele supstrate dolazi do njegove fiksacije i kao takav P postaje nepristupačan te biljka ne može da ga koristi. Simptomi nedostatka su: zakržljale biljke, listovi tamnozeleni uvrću se ka gore i često dobijaju ljubičastu nijansu.
K utiče na prinos i kvalitet plodova. Kod krompira utiče na specifičnu masu i na sadržaj redukovanih šećera kao i na kvalitet čuvanja krtola. Usled nedostatka tokom vegetacije biljke su zakržljale, stoloni skraćeni, mladi listovi naborani i uvrću se ka unutrašnjoj strani liske. Na listovima se može javiti crna pigmentacija.
Mg usled nedostatka na mladom lišću javlja se hloroza i smeđa pegavost koja je simetrična u odnosu na glavni nerv. Hloroza prelazi u palež i nekrozu parenhima liske dok je po obodu liske zelena boja intenzivna. Niži listovi prvo odumiru, a kasnije i cela biljka.
Mn njegov nedostatak je češći na lakim peskovitim zemljištima gde je pH 5,5. Vršno mlado lišće se uvija ka gore. Tkivo lista postaje žućkasto sa puno nekrotičnih tačaka duž glavnog nerva.
S slični su simptomi nedostatka kao kod N ali se nedostaci prvo javljaju na mladim listovima. Listovi postaju ujednačeno žuti, stabljike tanke, kratke i sklone odrvenjavanju.
B rastući meristem biljke tj. sami vrh je žbunast ima kratke internodije, dok listovi postaju deblji uvijeni ka gore tamne i propadaju.
Ujednačena i dobro isplanirana ishrana biljaka doprineće dobrom zdravstvenom i kondicionom stanju useva tokom vegetacije, što je veoma važno jer takva izbalansirana ishrana doprinosi otpornosti gajenih biljaka na biljne bolesti koje se češće javljaju kod useva koji su kondiciono slabi. Na taj način biljka koja je dobila dovoljno hrane tokom rasta i razvoja, doneće i dobar prinos i kvalitet plodova zbog kojih se i gaji, što i jeste cilj svake biljne proizvodnje
U početnim razvojnim fazama biljaka manje su potrebe za N i P, ali maksimalne potrebe su nakon zatvaranja redova, dok su potrebe za K veće u početku i opadaju od faze cvetanja.
N je veoma važan za biljku krompira i visok sadržaj ovog elementa stimuliše rast čime, odlaže cvetanje i formiranje krtola, dok pri nedostatku, biljke su niže, primetno je žućenje čime i smanjen prinos takvog useva. I kod drugih vrsta gajenih biljaka simptomi nedostatka N su isti.
P je element koji je važan tokom ranog perioda razvoja same biljke, i npr. kod krompira za rano zametanje krtola. Količina unetog P treba da je u srazmernom odnosu sa N i K. Kod unošenja P u kisele supstrate dolazi do njegove fiksacije i kao takav P postaje nepristupačan te biljka ne može da ga koristi. Simptomi nedostatka su: zakržljale biljke, listovi tamnozeleni uvrću se ka gore i često dobijaju ljubičastu nijansu.
K utiče na prinos i kvalitet plodova. Kod krompira utiče na specifičnu masu i na sadržaj redukovanih šećera kao i na kvalitet čuvanja krtola. Usled nedostatka tokom vegetacije biljke su zakržljale, stoloni skraćeni, mladi listovi naborani i uvrću se ka unutrašnjoj strani liske. Na listovima se može javiti crna pigmentacija.
Mg usled nedostatka na mladom lišću javlja se hloroza i smeđa pegavost koja je simetrična u odnosu na glavni nerv. Hloroza prelazi u palež i nekrozu parenhima liske dok je po obodu liske zelena boja intenzivna. Niži listovi prvo odumiru, a kasnije i cela biljka.
Mn njegov nedostatak je češći na lakim peskovitim zemljištima gde je pH 5,5. Vršno mlado lišće se uvija ka gore. Tkivo lista postaje žućkasto sa puno nekrotičnih tačaka duž glavnog nerva.
S slični su simptomi nedostatka kao kod N ali se nedostaci prvo javljaju na mladim listovima. Listovi postaju ujednačeno žuti, stabljike tanke, kratke i sklone odrvenjavanju.
B rastući meristem biljke tj. sami vrh je žbunast ima kratke internodije, dok listovi postaju deblji uvijeni ka gore tamne i propadaju.
Ujednačena i dobro isplanirana ishrana biljaka doprineće dobrom zdravstvenom i kondicionom stanju useva tokom vegetacije, što je veoma važno jer takva izbalansirana ishrana doprinosi otpornosti gajenih biljaka na biljne bolesti koje se češće javljaju kod useva koji su kondiciono slabi. Na taj način biljka koja je dobila dovoljno hrane tokom rasta i razvoja, doneće i dobar prinos i kvalitet plodova zbog kojih se i gaji, što i jeste cilj svake biljne proizvodnje
Dipl. Inž. Slavica Maksimović, PSSS Šabac
Najnoviji broj
25. april 2024.
