SKORO ZABORAVLjEN ZNAMENITI MAČVANIN, MILOŠ S. MILOJEVIĆ IZ CRNE BARE
ZVEZDA NESVAKIDAŠNjEG SJAJA
Miloš S. Milojević- srpski Herodot, kako su ga zvali, prvi došao do dragocenih podataka o istoriji Srba, boreći se za njihovo ujedinjenje u jednu državu. Ostavio je dela čiji sjaj se ni do danas nije ugasio. Junak u ratu i miru, veoma zaslužan za utemeljenje istorije srpskog naroda, jednog od najstarijih u Evropi i među svim Slovenima. U rodnom selu uspomenu čuva istoimeno Udruženje građana
Filozof i utemeljivač moderne srpske istorije Miloš S. Milojević, rođen je u Crnoj Bari, kraj Drine 16. oktobra 1840. godine. Za njega ugledni šabački prota Marko Pavlović kaže na jednom naučnom skupu da potiče iz svešteničke porodice, a svi njegovi bliži i dalji potomci bili su cenjeni intelektualci onog doba. Prva znanja je stekao u rodnom selu. Kasnije se školovao u Šapcu i Beogradu. Šire se obrazovao u Moskvi, gde je proveo tri godine. Tamo je studirao istoriju i pored sanskrita naučio sve klasične jezike, što mu je mnogo pomoglo pri povratku u radu i daljem naučnom usavršavanju.
Sukob sa germanskom školom istorije
Prvo je bio sudski pisar u Valjevu, a kasnije profesor beogradske bogoslovije i leskovačke gimnazije. Zahvaljujući predanom radu postao je član Srpskog učenog društva iz koga je nastala Srpska akademija nauka. Jurišao je na čelu dobrovoljačkih odreda u borbama protiv Turaka.
Ostalo je sećanje, da je Miloš bio veliki pobornik ujedinjenja svih Srba. Posebno je kritikovao ravnodušnost ondašnje Srbije prema srpskim krajevima pod Turskom. U Beogradu okuplja radnike, posebno iz južne Srbije i Makedonije, radi očuvanja veza srpskog naroda u slobodnoj i potlačenoj Srbiji. Zato je često putovao, južnim krajevima Srbije prerušen u zidara ili molera, nastojeći kasnije da opiše predele i ljude, kroz koje je prolazio i koje je upoznao, a sve u cilju ujedinjenja Srba.
Mnogi istoričari koji su se bavili njegovim pitanjem, bili su zatečeni saznanjem do koga je došao istraživačkim, multudisciplinarnim putem ( tragom spomenika i manastira srpskih ) o istoriji srpskog naroda. Time je praktično okrenuo novu stranicu srpske istorije, sagledavajući prošlost svog naroda kao istoričar, lingvista i sociolog. Zasluge dosežu do utemeljenja istine o Srbima, koji su prema Miloševom učenju jedan od najstarijih naroda u Evropi i među svim Slovenima. I što je najvažnije celim svojim naučnim radom dokazao je neistinost tadašnje, aktuelne germanske istorijske škole, za koju istorija Srba počinje stupanjem Nemanjića na istorijsku scenu. Milojević je otkrio tragove prisustva Srba u Indiji i njihove zajednice u Aziji, Africi i Evropi.
Udruženje građana „Miloš Milojević“ u rodnom selu
Sukob sa aktuelnom germanskom školom istorije, izgleda da je bio i Milošev najveći “greh“, koji mu i tada i kasnije posebno u naučnim krugovima nisu mogli da oproste. Njegovo grandiozno životno delo je skoro zaboravljeno, a zalagao se srcem, dušom i svim svojim naučnim radovima za zaštitu srpskih spomenika, manastira i crkava na Kosovu. U tom smislu oštro je kritikovao i bio protiv odluke tadašnje srpske vlade iz 1871. godine o izuzimanju nekih srpskih manastira na Kosovu od zaštite. Ne treba zaboraviti da je tada kompletna nemačka nauka bila stavljena u službu pangermanskog imperijalizma.
Ipak Miloševa sabrana dela ugledala su svetlo dana. Prvo su bili prevodi sa ruskog dela “Maljuta Skuratova“ i “Običaji velikorusa“. Iz štampe je izašla i njegova knjiga “Običaji i pesme ukupnog naroda Srpskog“, 1869. godine. Potom godinu dana kasnije “Svatovske pesme“. Trebalo bi pomenuti i knjigu odlomaka iz života Srba i srpskih jugoslovenskih zemalja u Turskoj i Austriji, kao i mnoge druge koje je za života objavio, a ostalo je i dosta neobjavljenog materijala.
- Mislim da mnogi u rodnom selu znaju za njega, a to su pre svih članovi našeg Udruženja građana “Miloš Milojević“, koje je formirano šestog maja 2010. godine u Crnoj Bari i ima oko 200 članova. To je pre svega nestranačka organizacija. Postavili smo spomen ploču s njegovim likom na kući Udruženja u ulici Vitomira Marjanovića broj šest u Crnoj Bari. Tu je i veliki bilbord s njegovom fotografijom i svi koji ovuda prođu ne mogu da ga ne primete.
Finansijska pomoć opštine nažalost izostaje, a mi sami nismo u mogućnosti da štampamo knjigu o Miloševom životu i delu, što smo planirali, a redovan pomen ovom znamenitom Mačvaninu i Srbinu održavamo svakog 24. maja u prostorijama Udruženja, kaže Novica Krezović, ekonomski tehničar iz Crne Bare, predsednik Udruženja građana “Miloš Milojević“.
“Jedna zvezda na Srpskom nebu utrnula je. Ona beše neobična sjaja, te i ako zvezda osvetljavaše daleku, daleku prošlost naroda Srpskog, osvetljavaše tamne kutove prostora otadžbine Srbinove i na toj svetlosti mi poznadosmo što nismo poznavali. Videsmo braću našu srpski narod u svim srpskim zemljama.
Zvezda se ugasila ali njena svetlost još dopire do nas i dugo će dugo svetleti“. Ovo je između ostalog zapisano u nekrologu povodom smrti Miloša S. Milojevića, 24. jula 1897. godine u Beogradu.
Filozof i utemeljivač moderne srpske istorije Miloš S. Milojević, rođen je u Crnoj Bari, kraj Drine 16. oktobra 1840. godine. Za njega ugledni šabački prota Marko Pavlović kaže na jednom naučnom skupu da potiče iz svešteničke porodice, a svi njegovi bliži i dalji potomci bili su cenjeni intelektualci onog doba. Prva znanja je stekao u rodnom selu. Kasnije se školovao u Šapcu i Beogradu. Šire se obrazovao u Moskvi, gde je proveo tri godine. Tamo je studirao istoriju i pored sanskrita naučio sve klasične jezike, što mu je mnogo pomoglo pri povratku u radu i daljem naučnom usavršavanju.
Sukob sa germanskom školom istorije
Prvo je bio sudski pisar u Valjevu, a kasnije profesor beogradske bogoslovije i leskovačke gimnazije. Zahvaljujući predanom radu postao je član Srpskog učenog društva iz koga je nastala Srpska akademija nauka. Jurišao je na čelu dobrovoljačkih odreda u borbama protiv Turaka.
Ostalo je sećanje, da je Miloš bio veliki pobornik ujedinjenja svih Srba. Posebno je kritikovao ravnodušnost ondašnje Srbije prema srpskim krajevima pod Turskom. U Beogradu okuplja radnike, posebno iz južne Srbije i Makedonije, radi očuvanja veza srpskog naroda u slobodnoj i potlačenoj Srbiji. Zato je često putovao, južnim krajevima Srbije prerušen u zidara ili molera, nastojeći kasnije da opiše predele i ljude, kroz koje je prolazio i koje je upoznao, a sve u cilju ujedinjenja Srba.
Mnogi istoričari koji su se bavili njegovim pitanjem, bili su zatečeni saznanjem do koga je došao istraživačkim, multudisciplinarnim putem ( tragom spomenika i manastira srpskih ) o istoriji srpskog naroda. Time je praktično okrenuo novu stranicu srpske istorije, sagledavajući prošlost svog naroda kao istoričar, lingvista i sociolog. Zasluge dosežu do utemeljenja istine o Srbima, koji su prema Miloševom učenju jedan od najstarijih naroda u Evropi i među svim Slovenima. I što je najvažnije celim svojim naučnim radom dokazao je neistinost tadašnje, aktuelne germanske istorijske škole, za koju istorija Srba počinje stupanjem Nemanjića na istorijsku scenu. Milojević je otkrio tragove prisustva Srba u Indiji i njihove zajednice u Aziji, Africi i Evropi.
Udruženje građana „Miloš Milojević“ u rodnom selu
Sukob sa aktuelnom germanskom školom istorije, izgleda da je bio i Milošev najveći “greh“, koji mu i tada i kasnije posebno u naučnim krugovima nisu mogli da oproste. Njegovo grandiozno životno delo je skoro zaboravljeno, a zalagao se srcem, dušom i svim svojim naučnim radovima za zaštitu srpskih spomenika, manastira i crkava na Kosovu. U tom smislu oštro je kritikovao i bio protiv odluke tadašnje srpske vlade iz 1871. godine o izuzimanju nekih srpskih manastira na Kosovu od zaštite. Ne treba zaboraviti da je tada kompletna nemačka nauka bila stavljena u službu pangermanskog imperijalizma.
Ipak Miloševa sabrana dela ugledala su svetlo dana. Prvo su bili prevodi sa ruskog dela “Maljuta Skuratova“ i “Običaji velikorusa“. Iz štampe je izašla i njegova knjiga “Običaji i pesme ukupnog naroda Srpskog“, 1869. godine. Potom godinu dana kasnije “Svatovske pesme“. Trebalo bi pomenuti i knjigu odlomaka iz života Srba i srpskih jugoslovenskih zemalja u Turskoj i Austriji, kao i mnoge druge koje je za života objavio, a ostalo je i dosta neobjavljenog materijala.
- Mislim da mnogi u rodnom selu znaju za njega, a to su pre svih članovi našeg Udruženja građana “Miloš Milojević“, koje je formirano šestog maja 2010. godine u Crnoj Bari i ima oko 200 članova. To je pre svega nestranačka organizacija. Postavili smo spomen ploču s njegovim likom na kući Udruženja u ulici Vitomira Marjanovića broj šest u Crnoj Bari. Tu je i veliki bilbord s njegovom fotografijom i svi koji ovuda prođu ne mogu da ga ne primete.
Finansijska pomoć opštine nažalost izostaje, a mi sami nismo u mogućnosti da štampamo knjigu o Miloševom životu i delu, što smo planirali, a redovan pomen ovom znamenitom Mačvaninu i Srbinu održavamo svakog 24. maja u prostorijama Udruženja, kaže Novica Krezović, ekonomski tehničar iz Crne Bare, predsednik Udruženja građana “Miloš Milojević“.
“Jedna zvezda na Srpskom nebu utrnula je. Ona beše neobična sjaja, te i ako zvezda osvetljavaše daleku, daleku prošlost naroda Srpskog, osvetljavaše tamne kutove prostora otadžbine Srbinove i na toj svetlosti mi poznadosmo što nismo poznavali. Videsmo braću našu srpski narod u svim srpskim zemljama.
Zvezda se ugasila ali njena svetlost još dopire do nas i dugo će dugo svetleti“. Ovo je između ostalog zapisano u nekrologu povodom smrti Miloša S. Milojevića, 24. jula 1897. godine u Beogradu.
Lj. Đukić
Najnoviji broj
18. april 2024.
