Simptomi uvijanja se razvijaju tokom leta, najuočljiviji u septembru
Simptomi uvijanja se razvijaju tokom leta, a najuočljiviji su u septembru. Nervi listova su u početku hlorotični a kasnije nekrotiraju. Plodovi šljive su manji, kasnije u zrenju imaju deformacije. Simptomi koji su prisutni na nekim granama sa godinama se šire i zahvataju celu krošnju. Kod breskve simptomi su na listovima gde dolazi do uvijanja, hloroze i slabije se razvijaju. Promenjeni listovi se nalaze na vrhovima grana i prerano opadaju. Meso je isušeno i sa izmenjenim odnosom šećera i kiselina. Javlja se nekroza tkiva i sušenje vrhova grana i celih stabala
Prouzrokovač: Candidatus phytoplasma prunorum -fitoplazma prisutna u tkivima FLOEMA ( provodno tkivao kojim se materije sintetisane u listu (asimilati) prenose do svih delova biljke) • Status štetnog organizma (R. Srbija):
Lista IA deo II EPPO: Other documented pests EU: Annex I/A2-karantinski štetan organizam • Domaćini: biljke roda Prunus, a naročito su osetljive Prunus armeniaca (kajsija) i Prunus salicina (japanska šljiva) • Korovi: Cynodon dactylon -zubača i Convolvulus arvensis -poponac mogu biti prirodno zaraženi – izvor zaraze! • Najspecifičniji simptom se ogleda u fiziološkoj neravnoteži- narušavanje redosleda feno-faza, žutilo, crvenilo lišća • Na delovima zaraženih biljaka (kruna) vegetacija se produžava do zime, nova vegetacija ranije počinje od zdravih biljaka.
Kod šljive i kajsije kod mladih biljaka infekcija je sistemična, a kod starijih je lokalizovana. Karakterističan simptom je da se prvo pojavljuje lišće u proleće pa tek kasnije se otvaraju cvetovi. Na proleće listovi su hlorotični, a kasnije su crvenkaste boje. Listovi se uvijaju prema gore (imaju izgled „cigare“ posebno kod šljive). Listovi su tvrdi, hrapavi. Kod kajsije do uvijanja dolazi duž stranica lista i ima oblik trougla.
PSSS ŠABAC, dipl. inž. Slavica Maksimović
Simptomi uvijanja se razvijaju tokom leta, a najuočljiviji su u septembru. Nervi listova su u početku hlorotični a kasnije nekrotiraju. Plodovi šljive su manji, kasnije u zrenju imaju deformacije. Simptomi koji su prisutni na nekim granama sa godinama se šire i zahvataju celu krošnju. Kod breskve simptomi su na listovima gde dolazi do uvijanja, hloroze i slabije se razvijaju. Promenjeni listovi se nalaze na vrhovima grana i prerano opadaju. Meso je isušeno i sa izmenjenim odnosom šećera i kiselina. Javlja se nekroza tkiva i sušenje vrhova grana i celih stabala.
Epidemiologija: Fitoplazma se održava u zaraženim biljkama, isključivo u floemu. Glavnu ulogu u prenošenju ovog oboljenja imaju vektori. Nije tačno potvrđeno koji insekti su vektori, a neka istraživanja govore da su to lisne buve (Cacopsylla pruni).
Na veće udaljenosti na širenje obolenja utiče – zaražen sadni materijal!
Mere suzbijanja: • Karantin • Zdrav sadni materijal • Uništavanje pojedinačno zaraženih biljaka • Suzbijanje vektora • Otporne sorte
Identifikacija fitoplazme je moguća jedino laboratorijskim analizama.
Republika Srbija vrši monitoring koji se ogleda u uzimanju uzoraka listova i delova lastara od septembra do kraja vegetacije i to sa izraženim simptomima koje smo naveli, a bez simptoma drugih obolenja. Ovako pripremljeni uzorci u laboratoriji se koriste za molekularnu identifikaciju prouzrokovača.
PSSS ŠABAC, dipl. inž. Slavica Maksimović
