Matica - 196 godina mlada

Matica srpska smatra se najstarijom srpskom književnom, kulturnom i naučnom institucijom a na današnji dan obeležava 196 godina postojanja. Upravo 14. januara 1826. godine u Pešti je formirana na inicijativu Jovana Hadžića, srpskog književnika s početka pretprošlog veka, a uz podršku bogatih srpskih trgovaca iz Budima i Pešte. Upravo Hadžić je bio i prvi predsednik Institucije.

Matica je formirana sa idejom prosvećivanja srpskog naroda koji je u tom periodu vodio borbu za oslobođenje od vlasti Osmanske imperije, a istovremeno je važan zadatak Matice srpske bila i promocija srpske kulutre u ondašnjoj Evropi. Ustanovljena je i izdavačka delatnost i počeo je da se štampa čuveni „Letopis“.

Matica srpska logo

Godine 1846. sedište Matice srpske je premešteno iz Pešte u Novi Sad. Matica srpska je poslužila kao primer drugim narodima, te su potom nastale Matica češka, Matica ilirska (kasnije Matica hrvatska), Matica dalmatinska, Matica lužičkosrpska...

objekat gde je osnovana Matica srpska (foto: sajt Semberija info)

Kako je navedeno na sajtu Matice srpska danas ona ima oko 2.000 saradnika. Oni su uključeni u više desetina naučnih i razvojnih projekata, u okviru Odeljenja za književnost i jezik, Leksikografskog odeljenja, Odeljenja za društvene nauke, Odeljenja za prirodne nauke, Odeljenja za likovne umetnosti, Odeljenja za scenske umetnosti i muziku i Rukopisnog odeljenja. Saradnici pripremaju priloge za deset Matičinih naučnih časopisa i rade na pripremi publikacija od kapitalnog značaja za srpsku kulturu i nauku, kao što su Srpska enciklopedija, Srpski biografski rečnik, Rečnik srpskog jezika, Pravopis… Biblioteka Matice srpske ima više od 3.500.000 publikacija, a Galerija bogatu zbirku u kojoj je predstavljeno srpsko slikarstvo od XVIII do XX veka. Izdavački centar nastavlja tradiciju nekadašnjeg Izdavačkog preduzeća Matice srpske, čija su izdanja u Jugoistočnoj Evropi decenijama bila prepoznatljiva po amblemu MS, iza kojeg je stajala kvalitetna i brižljivo odabrana literatura iz različitih oblasti. Matica srpska svake godine dodeljuje nagrade za dostignuća u različitim oblastima kulture i nauke.