MANASTIR ROĐENjA PRESVETE BOGORODICE
U Saveznoj američkoj državi Indijani ima nekoliko srpskih duhovnih hramova. Osim crkve Svetog Nikole u Indijanopolisu, tu su i pravoslavni srpski centri u još nekoliko gradova ove američke države, u kojoj i danas živi znatan broj Srba koji nije zaboravio svoje poreklo i korene; kojima su oni, stubovi pravoslavlja na dalekom kontinentu, izvor duhovne snage i osnovni smisao postojanja i ovozemaljskog života u dalekom svetu.
U Indijani, a neosporno i na čitavom području srednjezapadno-američkog prostora, to je Manastir Rođenja Presvete Bogorodice u malom gradu Nju Karlajlu. O značajnim srpskim nacionalnim i duhovnim praznicima, u ovaj manastir dolaze naši ljudi, vernici i rodoljubi, ne samo iz ove, nego i iz nekoliko susednih američkih država. Prilikom jedne od naših poseta ovom jedinstvenom srpskom hramu, kulturnom objektu i svetilištu srpske duhovnosti na tlu Amerike, služio je episkom srednjezapadno-američki Longin.
U manastirskoj porti gotovo da nije bilo mesta za sve namernike. A bilo ih je, u prolećnom sunčanom danu u sred zime, i iz mesta udaljenih do 300 kilometara... O tome koliko je, posle službe Božije, u improvizovanim velikim šatorima, bilo dirljivih susreta, sete, radosti, uzbuđenja i zadržanih suza i osmeha, večne nostalgije, nije potrebno posebno naglašavati. To se ne može opisati. To se može samo doživeti. Ovo je, stoga, samo pokušaj prikaza lepote ovog srpskog hrama, središta bogoljublja i humanosti.
Među brdima, poput šumadijskih ili azbukovačkih planina, skriven u uvali kao što su, nekad, da bi izbegli pogledima turskih osvajača, građeni manastiri u Otadžbini, u severozapadnom delu američke Savezne države Indijane, u blizini gradića Nju Karlajl (Nenj Carlisle), gde proleće kasni i sneg zna da bude i do pola metra, smešten je Srpski pravoslavni manastir Rođenja Presvete Bogorodice.
Kad putnik-namernik sa kapije, urađene u stilu starih srpskih duhovnih zdanja, pogleda prema manastiru: crkvi, konacima, zvonari i zgradi za veća okupljanja vernika prilikom praznika, i druge manastirske objekte, zastaje zadivljen. U tom času zaboravi da je na drugom kontinentu, i pomisli da je došao u neki kutak Srbije. Sve izgleda prepoznatljivo i svoje. Kube nove crkve sa pravoslavnim krstom, vitke linije Hrama sa kupolastim vitražima, kao u jednom komadu isklesana zvonara, lepo oblikovani i skromni objekti manastirskih konaka, sve zajedno u apsolutnom skladu i miru, u belini snega i među ogolelim drvećem koje miriše na buđenje i proleće; sve to kao da je san u javi. Uzbuđenje namernika je razumljivo. Izgled Manastira Rođenja Presvete Bogorodice pleni. Ali, ne samo svojom spoljašnošću, srpsko ““ vizantijskim arhitektonskim stilom, koji je ovde premerio vekove. Još više ““ unutrašnjošću: freskama oca Teodora Jurjeviča, sveštenika i živopisca iz Ruske pravoslavne crkve, koji je danima i nedeljama oslikavao crkvu, posebnom ljubalju, a sve bez naknade, samo za molitvu sestrinstva za njegovih desetoro dece; oltarom u svoj lepoti pravoslavnog ikonopisanja, lukovima i svodovima kapele; ponajviše bogobojažljivom i smernom tišinom, pesmom i molitvom u vreme službe Božije.
Manastir Rođenja Presvete Bogorodice novijeg je datuma, pod direktnom je jurisdikcijom Njegove svetosti, patrijarha srpskog Pavla i pripada Beogradsko ““ karlovačkoj mitropoliji (Stavropigija), i jedini je živi ženski manastir van Otadžbine. O njegovom nastanku, sadržaju i delatnostima, pričaju igumanija, mati Evpraksija, i duhovnik otac Gavrilo...
Do pre sedam godina sestrinstvo je živelo u neuslovnim prostorijama, bez kapele, u manastiru Ričfild, u Ohaju. Svakodnevno su se monahinje molile da dobiju prostor makar za kapelu i druge neophodne uslove za monaški život. Sveštenik i profesor dr Mateja Matejić iz Crkve Svetog Stefana Dečanskog u Kolumbusu, u Ohaju, osnivač nadaleko čuvene „Hilandarske sobe“ u ovom gradu, prave riznice srpske kulture i istorije u Americi, predložio je igumaniji Evpraksiji da jedna od sestara pomaže ostareloj Ruskinji Olgi Popof, bogatoj grofici iz nekadašnje carske Rusije. U dubokoj starosti (92 godine) plemenita Ruskinja želela je da joj pomaže samo neka od pravoslavnih monahinja. Iskušenica““sestra Antonija Španja, otputovala je kod grofice 120 milja od Ričfilda i s puno pažnje, ljubavi i milosrđa, negovala staricu. Slaba telom, ali neokrnjenog duha i bistrine, Olga Popof zavolela je, ne samo sestru Antoniju, nego i sestru Paraskevu i mati igumaniju, i pokojnog oca duhovnika Simeuna, ceo kolektiv Manastira. Imala je običaj da kaže: „Mi smo jedna familija!“. Saznavši u kakvim uslovima žive u Manastiru Ričfild, grofica Olga odmah je dala 100.000 dolara da se nađe plac za manastir. Plemenita Ruskinja preselila se u lepše svetove, ostavivši veliki deo svoje imovine sestrama i duhovniku, „svojoj familiji“. Iako su novac dobili pojedinačno, svi su se jednoglasno dogovorili da sav imetak ulože u gradnju i opremanje „Manastira Rođenja Presvete Bogorodice“, onako kako srpskom duhovnom hramu dolikuje i kako bi to Grofica Popof volela.
I prelepo mesto za gradnju, mati igumanija Evpraksija je našla zahvaljujući Božijoj promisli i ceo tok gradnje i podizanje divnog srpskog duhovnog hrama tekao je kako su se sestre u molitvama Bogu obraćale.
Na bogougodnu groficu Popof podseća spomen ploča na zidu do bočnih vrata crkve, manstir je podignut za samo 11 meseci a osvećen je, u prisustvu patrijarha Pavla i pet arhijereja Srpske pravoslavne crkve, 19. juna 1994. godine.
Nedeljnog februarskog jutra prisustvovao sam svetoj liturgiji i uverio se da se službe Božije u Manastiru Presvete Bogorodice u Nju Karlajlu, održavaju strogo po tipiku Srpske pravoslavne crkve, i traju duže nego u drugim srpskim duhovnim hramovima u Americi. Sestrinstvo čine tri Amerikanke (pravoslavne vere, naravno), i dve Srpkinje (jedna iz ovog kraja), uz mati igumaniju i duhovnika. U vreme kada nisu na službi, sestre šiju mantije i druge crkvene uniforme, a prave i vosak i med. To je glavni izvor prihoda, uz pomoć vernika, koji u velikom broju, i iz najudaljenijih krajeva Indijane, dolaze u manastir, naročito u vreme velikih srpskih verskih praznika.
U takvim prilikama, u posebnoj zgradi, uz Crkvu, u velikoj sali ili u porti leti, priređuju se prigodne svečanosti i zabave.
Manastir od skoro ima i biblioteku sa značajnim brojem knjiga, od religioznih do naučnih, istorijskih i popularnih, beletristike. Najveći broj ih je na srpskom, a ima ih i na engleskom jeziku. Biblioteku vodi profesor engleskog jezika (diplomirala u Beogradu), i magistar bibliotečkih nauka, dugogodišnji bibliotekar u Vindzoru, Kanadi, sada stanovnik manastira, Biljana Jakše Đelević.
„Glas Podrinja“, 7. maj 1998.
ŽIVOT DUHA SVETOG I SPOKOJ PRAVEDNIKA
Mati Evpraksija, igumanija Manastira Presvete Bogorodice u Nju Karlajlu u Indijani, upokojila se pre nekoliko godina. Tri godine pre nje i duhovnik Gavrilo. Sestrinstvo Manastira i dalje nesebično, svim srcem i bićem, čuva ovu srpsku duhovnu svetinju na severnoameričkom kontinentu. I dalje je Manastir Rođenja Presvete Bogorodice duhovni centar koji okuplja Srbe u Americi iz ovog dela velike zemlje.
Biljana Jakše Đelević, bibliotekara u manastirskoj biblioteci, još uvek, uz pomoć sestara manastira, svesrdno obavlja svoj posao, iako je zašla u godine. Bibliotečki fond se svakodnevno uvećeva, čime je ispunjena najveća želja bogougodne Srpkinje.
U Indijani, a neosporno i na čitavom području srednjezapadno-američkog prostora, to je Manastir Rođenja Presvete Bogorodice u malom gradu Nju Karlajlu. O značajnim srpskim nacionalnim i duhovnim praznicima, u ovaj manastir dolaze naši ljudi, vernici i rodoljubi, ne samo iz ove, nego i iz nekoliko susednih američkih država. Prilikom jedne od naših poseta ovom jedinstvenom srpskom hramu, kulturnom objektu i svetilištu srpske duhovnosti na tlu Amerike, služio je episkom srednjezapadno-američki Longin.
U manastirskoj porti gotovo da nije bilo mesta za sve namernike. A bilo ih je, u prolećnom sunčanom danu u sred zime, i iz mesta udaljenih do 300 kilometara... O tome koliko je, posle službe Božije, u improvizovanim velikim šatorima, bilo dirljivih susreta, sete, radosti, uzbuđenja i zadržanih suza i osmeha, večne nostalgije, nije potrebno posebno naglašavati. To se ne može opisati. To se može samo doživeti. Ovo je, stoga, samo pokušaj prikaza lepote ovog srpskog hrama, središta bogoljublja i humanosti.
Među brdima, poput šumadijskih ili azbukovačkih planina, skriven u uvali kao što su, nekad, da bi izbegli pogledima turskih osvajača, građeni manastiri u Otadžbini, u severozapadnom delu američke Savezne države Indijane, u blizini gradića Nju Karlajl (Nenj Carlisle), gde proleće kasni i sneg zna da bude i do pola metra, smešten je Srpski pravoslavni manastir Rođenja Presvete Bogorodice.
Kad putnik-namernik sa kapije, urađene u stilu starih srpskih duhovnih zdanja, pogleda prema manastiru: crkvi, konacima, zvonari i zgradi za veća okupljanja vernika prilikom praznika, i druge manastirske objekte, zastaje zadivljen. U tom času zaboravi da je na drugom kontinentu, i pomisli da je došao u neki kutak Srbije. Sve izgleda prepoznatljivo i svoje. Kube nove crkve sa pravoslavnim krstom, vitke linije Hrama sa kupolastim vitražima, kao u jednom komadu isklesana zvonara, lepo oblikovani i skromni objekti manastirskih konaka, sve zajedno u apsolutnom skladu i miru, u belini snega i među ogolelim drvećem koje miriše na buđenje i proleće; sve to kao da je san u javi. Uzbuđenje namernika je razumljivo. Izgled Manastira Rođenja Presvete Bogorodice pleni. Ali, ne samo svojom spoljašnošću, srpsko ““ vizantijskim arhitektonskim stilom, koji je ovde premerio vekove. Još više ““ unutrašnjošću: freskama oca Teodora Jurjeviča, sveštenika i živopisca iz Ruske pravoslavne crkve, koji je danima i nedeljama oslikavao crkvu, posebnom ljubalju, a sve bez naknade, samo za molitvu sestrinstva za njegovih desetoro dece; oltarom u svoj lepoti pravoslavnog ikonopisanja, lukovima i svodovima kapele; ponajviše bogobojažljivom i smernom tišinom, pesmom i molitvom u vreme službe Božije.
Manastir Rođenja Presvete Bogorodice novijeg je datuma, pod direktnom je jurisdikcijom Njegove svetosti, patrijarha srpskog Pavla i pripada Beogradsko ““ karlovačkoj mitropoliji (Stavropigija), i jedini je živi ženski manastir van Otadžbine. O njegovom nastanku, sadržaju i delatnostima, pričaju igumanija, mati Evpraksija, i duhovnik otac Gavrilo...
Do pre sedam godina sestrinstvo je živelo u neuslovnim prostorijama, bez kapele, u manastiru Ričfild, u Ohaju. Svakodnevno su se monahinje molile da dobiju prostor makar za kapelu i druge neophodne uslove za monaški život. Sveštenik i profesor dr Mateja Matejić iz Crkve Svetog Stefana Dečanskog u Kolumbusu, u Ohaju, osnivač nadaleko čuvene „Hilandarske sobe“ u ovom gradu, prave riznice srpske kulture i istorije u Americi, predložio je igumaniji Evpraksiji da jedna od sestara pomaže ostareloj Ruskinji Olgi Popof, bogatoj grofici iz nekadašnje carske Rusije. U dubokoj starosti (92 godine) plemenita Ruskinja želela je da joj pomaže samo neka od pravoslavnih monahinja. Iskušenica““sestra Antonija Španja, otputovala je kod grofice 120 milja od Ričfilda i s puno pažnje, ljubavi i milosrđa, negovala staricu. Slaba telom, ali neokrnjenog duha i bistrine, Olga Popof zavolela je, ne samo sestru Antoniju, nego i sestru Paraskevu i mati igumaniju, i pokojnog oca duhovnika Simeuna, ceo kolektiv Manastira. Imala je običaj da kaže: „Mi smo jedna familija!“. Saznavši u kakvim uslovima žive u Manastiru Ričfild, grofica Olga odmah je dala 100.000 dolara da se nađe plac za manastir. Plemenita Ruskinja preselila se u lepše svetove, ostavivši veliki deo svoje imovine sestrama i duhovniku, „svojoj familiji“. Iako su novac dobili pojedinačno, svi su se jednoglasno dogovorili da sav imetak ulože u gradnju i opremanje „Manastira Rođenja Presvete Bogorodice“, onako kako srpskom duhovnom hramu dolikuje i kako bi to Grofica Popof volela.
I prelepo mesto za gradnju, mati igumanija Evpraksija je našla zahvaljujući Božijoj promisli i ceo tok gradnje i podizanje divnog srpskog duhovnog hrama tekao je kako su se sestre u molitvama Bogu obraćale.
Na bogougodnu groficu Popof podseća spomen ploča na zidu do bočnih vrata crkve, manstir je podignut za samo 11 meseci a osvećen je, u prisustvu patrijarha Pavla i pet arhijereja Srpske pravoslavne crkve, 19. juna 1994. godine.
Nedeljnog februarskog jutra prisustvovao sam svetoj liturgiji i uverio se da se službe Božije u Manastiru Presvete Bogorodice u Nju Karlajlu, održavaju strogo po tipiku Srpske pravoslavne crkve, i traju duže nego u drugim srpskim duhovnim hramovima u Americi. Sestrinstvo čine tri Amerikanke (pravoslavne vere, naravno), i dve Srpkinje (jedna iz ovog kraja), uz mati igumaniju i duhovnika. U vreme kada nisu na službi, sestre šiju mantije i druge crkvene uniforme, a prave i vosak i med. To je glavni izvor prihoda, uz pomoć vernika, koji u velikom broju, i iz najudaljenijih krajeva Indijane, dolaze u manastir, naročito u vreme velikih srpskih verskih praznika.
U takvim prilikama, u posebnoj zgradi, uz Crkvu, u velikoj sali ili u porti leti, priređuju se prigodne svečanosti i zabave.
Manastir od skoro ima i biblioteku sa značajnim brojem knjiga, od religioznih do naučnih, istorijskih i popularnih, beletristike. Najveći broj ih je na srpskom, a ima ih i na engleskom jeziku. Biblioteku vodi profesor engleskog jezika (diplomirala u Beogradu), i magistar bibliotečkih nauka, dugogodišnji bibliotekar u Vindzoru, Kanadi, sada stanovnik manastira, Biljana Jakše Đelević.
„Glas Podrinja“, 7. maj 1998.
ŽIVOT DUHA SVETOG I SPOKOJ PRAVEDNIKA
Mati Evpraksija, igumanija Manastira Presvete Bogorodice u Nju Karlajlu u Indijani, upokojila se pre nekoliko godina. Tri godine pre nje i duhovnik Gavrilo. Sestrinstvo Manastira i dalje nesebično, svim srcem i bićem, čuva ovu srpsku duhovnu svetinju na severnoameričkom kontinentu. I dalje je Manastir Rođenja Presvete Bogorodice duhovni centar koji okuplja Srbe u Americi iz ovog dela velike zemlje.
Biljana Jakše Đelević, bibliotekara u manastirskoj biblioteci, još uvek, uz pomoć sestara manastira, svesrdno obavlja svoj posao, iako je zašla u godine. Bibliotečki fond se svakodnevno uvećeva, čime je ispunjena najveća želja bogougodne Srpkinje.
Najnoviji broj
30. april 2025.
