dr Mihailo Mićić
DR MIHAILO MIĆIĆ HIRURG UKCS I SARADNIK OPŠTE BOLNICE ŠABAC
Tromboze kao posledica Kovida
“Tromboza vena nogu, akutna ishemija ekstremiteta, plućna tromboembolija, kao i moždani i srčani udari, sa stanovišta vaskularnih komplikacija najviše skreću pažnju” kaže dr Mihailo Mićić, hirurg sa Klinike za vaskularnu i endovaskularnu hirurgiju Univerzitetskog Kliničkog centra Srbije. Što se tiče posledica Covida 19, primećeno je da komplikacije mogu da nastanu i šest meseci nakon akutne infekcije virusom
O opasnostima koje nosi korona virus, iz dana u dan izveštava sve veći broj specijalista. Osim ozbiljnih komplikacija tokom lečenja, dodatnu zabrinutost lekara predstavlja stanje nakon preležane bolesti. Plućna tromboembolija, krvni ugrušci u venama nogu, kao i moždani i srčani udari samo su neke od posledica koje Covid 19 ostavlja za sobom.
Kako dr Mihailo Mićić, hirurg sa Klinike za vaskularnu i endovaskularnu hirurgiju Univerzitetskog Kliničkog centra Srbije i saradnik i edukator Opšte bolnice „Dr Laza K. Lazarević“ u Šapcu, inače rođeni Šapčanin, ističe, kod obolelih od Covida 19 tokom proteklih godinu dana koliko nas potresa pandemija, zapažen je čitav niz vaskularnih komplikacija.
–Tokom akutne infekcije, od strane brojnih svetskih studija opisane su učestalije tromboembolijske komplikacije. Tromboza vena nogu, akutna ishemija ekstremiteta, plućna tromboembolija, kao i moždani i srčani udari, sa stanovišta vaskularnih komplikacija najviše skreću pažnju. Svojim prisustvom, krvni ugrušak može da dovede do poremećaja lokalnog ili regionalnog protoka krvi – navodi dr Mihailo Mićić.
Kako ovaj eminentni specijalista navodi, tromboza vena nogu najčešće počinje u dubokim venskim sistemima potkolenice, i to uglavnom u levoj nozi. Uz bolni otok koji prati ovo stanje, pacijenti još opisuju i osećaj mravinjanja i trnjenja i predelu noge u kojoj postoji krvni ugrušak. Kod flebotromboze najvažnije je da se na nju na vreme posumnja, a time i leči.
Dijagnostika se, pored adekvatno uzete anamneze i fizikalnog pregleda, sastoji i od CDS ultrazvučne dijagnostike. Najčešće, lečenje je zasnovano na konzervativnom, nehirurškom tretmanu, pri čemu su temelj lečenja odgovarajuće doze frakcionisanog niskomolekularnog heparina. Mirovanje, elevacija noge u kojoj je krvni ugrušak, mazanje krema sa heparinom, hladne alkoholne obloge, kao i graduisana elastična kompresivna bandaža ekstremiteta, prate lečenje.
Kako dr Mihailo Mićić navodi, u zavisnosti od pacijenta i postojanja pridruženih bolesti, lečenje je moguće i oralnim antikoagulantnim lekovima. Trombolitička terapija je strogo indikovana i odvija se u kliničko-bolničkim stacionarnim uslovima, a primenjuju je iskusne osobe. Ultrazvučne kontrole neophodne su na tri i šest meseci, uz pridržavanje saveta i terapije što zavisi od pacijenta do pacijenta.
Akutna ishemija ekstremiteta predstavlja patološko stanje koje karakteriše nagli prestanak cirkulacije kroz krvni sud–arteriju usled začepljenja embolusom ili trombom. Embolus je krvni ugrušak koji se formirao na jednom mestu u telu, da bi nošen krvnom strujom doveo do začepljenja krvnog suda na drugom mestu u telu. Glavni izvor embolusa je srce, ali u slučaju pacijenata koji su oboleli od Covida, to mogu biti i poremećaji u koagulacionoj kaskadi, kao i zapaljenska oštećenja endotela, kako u pogledu morfologije, tako i u pogledu humoralne funkcije endotelnih ćelija.
– Klinička slika najčešće je vrlo upečatljiva i prati je naglo nastao bol, gubitak arterijskog pulsa na tipičnim mestima palpacije na ekstremitetima, bledilo, gubitak osetljivosti kao i motorike, paraliza, hladnoća ekstremiteta distalno od mesta začepljenja krvnog suda. Od presudnog značaja za spas ekstremiteta je vreme. Optimalni vremenski period za hitnu vaskularnu hiruršku intervenciju je od četiri do šest časova. U suprotnom promene mogu da postanu nepovratne, a to sve vodi ka amputaciji obolelog ekstremiteta – navodi dr Mihailo Mićić.
Što se tiče posledica Covida 19, primećeno je da komplikacije mogu da nastanu i šest meseci nakon akutne infekcije virusom. Reč je, uglavnom, o pacijentima starije životne dobi, ali mogu biti i mlađi, ispod 40 godina, koji imaju faktore rizika. U riziku su gojazni, pušači, fizički neaktivni, astmatičari, bubrežni bolesnici, dijabetičari, oni koji prekomerno uživaju u alkoholu, osobe sa bronhitisom, hipertenzijom, hiperlipidemijom.
– I venska tromboza, i akutna ishemija ekstremiteta, plućna tromboembolija, moždani ili srčani udar, mogu se pojaviti i nakon akutne infekcije SARS-CoV-2. Na isti način se prezentuju, dijagnostikuju, ali i leče. Kod rizičnih grupa pacijenata cilj je da prolongiramo program praćenja – kontrola i internističke evaluacije kroz pravovremene i ciljane laboratorijske pokazatelje, kao i da prolongiramo terapiju koja može prevenirati vaskularne komplikacije u sklopu post korona sindroma. Naravno, potrebno je da pacijent koriguje loše životne navike i faktore rizika – naglašava dr Mihailo Mićić.
Kako dr Mihailo Mićić, hirurg sa Klinike za vaskularnu i endovaskularnu hirurgiju Univerzitetskog Kliničkog centra Srbije i saradnik i edukator Opšte bolnice „Dr Laza K. Lazarević“ u Šapcu, inače rođeni Šapčanin, ističe, kod obolelih od Covida 19 tokom proteklih godinu dana koliko nas potresa pandemija, zapažen je čitav niz vaskularnih komplikacija.
–Tokom akutne infekcije, od strane brojnih svetskih studija opisane su učestalije tromboembolijske komplikacije. Tromboza vena nogu, akutna ishemija ekstremiteta, plućna tromboembolija, kao i moždani i srčani udari, sa stanovišta vaskularnih komplikacija najviše skreću pažnju. Svojim prisustvom, krvni ugrušak može da dovede do poremećaja lokalnog ili regionalnog protoka krvi – navodi dr Mihailo Mićić.
Kako ovaj eminentni specijalista navodi, tromboza vena nogu najčešće počinje u dubokim venskim sistemima potkolenice, i to uglavnom u levoj nozi. Uz bolni otok koji prati ovo stanje, pacijenti još opisuju i osećaj mravinjanja i trnjenja i predelu noge u kojoj postoji krvni ugrušak. Kod flebotromboze najvažnije je da se na nju na vreme posumnja, a time i leči.
Moguća i plućna tromboembolija
Još jedna od komplikacija Covida 19 je plućna tromboembolija. U sastavu kliničke slike pojavljuju se bol u grudima, ubrzano i otežano disanje, kašalj, sinkopa. Stanje može da uznapreduje do kardiorespiratorne slabosti sa znacima cijanoze, hipoksemije periferije, popuštanje „desnog“ srca. Lečenje je frakcionisanim niskomolekularnim heparinom, u ovom slučaju češćom primenom trombolitičke terapije i, izuzetno, hirurškim lečenjem.
– Moždani ili srčani infarkt najčešće nastaje na terenu već oštećene cirkulacije, odnosno kod već, u značajnoj meri, aterosklerotski izmenjenim krvnim sudovima koji hrane mozak ili srce, a kod pacijenata koji pre infekcije SARS-CoV-2 nisu imali tegobe porekla ishemije mozga ili srca. Kod njih, prosto rečeno, infekcija je okidač za razvoj ishemijskog moždanog ili srčanog udara – kaže dr Mićić.
Dijagnostika se, pored adekvatno uzete anamneze i fizikalnog pregleda, sastoji i od CDS ultrazvučne dijagnostike. Najčešće, lečenje je zasnovano na konzervativnom, nehirurškom tretmanu, pri čemu su temelj lečenja odgovarajuće doze frakcionisanog niskomolekularnog heparina. Mirovanje, elevacija noge u kojoj je krvni ugrušak, mazanje krema sa heparinom, hladne alkoholne obloge, kao i graduisana elastična kompresivna bandaža ekstremiteta, prate lečenje.
Kako dr Mihailo Mićić navodi, u zavisnosti od pacijenta i postojanja pridruženih bolesti, lečenje je moguće i oralnim antikoagulantnim lekovima. Trombolitička terapija je strogo indikovana i odvija se u kliničko-bolničkim stacionarnim uslovima, a primenjuju je iskusne osobe. Ultrazvučne kontrole neophodne su na tri i šest meseci, uz pridržavanje saveta i terapije što zavisi od pacijenta do pacijenta.
Akutna ishemija ekstremiteta predstavlja patološko stanje koje karakteriše nagli prestanak cirkulacije kroz krvni sud–arteriju usled začepljenja embolusom ili trombom. Embolus je krvni ugrušak koji se formirao na jednom mestu u telu, da bi nošen krvnom strujom doveo do začepljenja krvnog suda na drugom mestu u telu. Glavni izvor embolusa je srce, ali u slučaju pacijenata koji su oboleli od Covida, to mogu biti i poremećaji u koagulacionoj kaskadi, kao i zapaljenska oštećenja endotela, kako u pogledu morfologije, tako i u pogledu humoralne funkcije endotelnih ćelija.
– Klinička slika najčešće je vrlo upečatljiva i prati je naglo nastao bol, gubitak arterijskog pulsa na tipičnim mestima palpacije na ekstremitetima, bledilo, gubitak osetljivosti kao i motorike, paraliza, hladnoća ekstremiteta distalno od mesta začepljenja krvnog suda. Od presudnog značaja za spas ekstremiteta je vreme. Optimalni vremenski period za hitnu vaskularnu hiruršku intervenciju je od četiri do šest časova. U suprotnom promene mogu da postanu nepovratne, a to sve vodi ka amputaciji obolelog ekstremiteta – navodi dr Mihailo Mićić.
Što se tiče posledica Covida 19, primećeno je da komplikacije mogu da nastanu i šest meseci nakon akutne infekcije virusom. Reč je, uglavnom, o pacijentima starije životne dobi, ali mogu biti i mlađi, ispod 40 godina, koji imaju faktore rizika. U riziku su gojazni, pušači, fizički neaktivni, astmatičari, bubrežni bolesnici, dijabetičari, oni koji prekomerno uživaju u alkoholu, osobe sa bronhitisom, hipertenzijom, hiperlipidemijom.
– I venska tromboza, i akutna ishemija ekstremiteta, plućna tromboembolija, moždani ili srčani udar, mogu se pojaviti i nakon akutne infekcije SARS-CoV-2. Na isti način se prezentuju, dijagnostikuju, ali i leče. Kod rizičnih grupa pacijenata cilj je da prolongiramo program praćenja – kontrola i internističke evaluacije kroz pravovremene i ciljane laboratorijske pokazatelje, kao i da prolongiramo terapiju koja može prevenirati vaskularne komplikacije u sklopu post korona sindroma. Naravno, potrebno je da pacijent koriguje loše životne navike i faktore rizika – naglašava dr Mihailo Mićić.
Najnoviji broj
25. april 2024.
