ŠABAČKA PESNIKINjA
SKRAJNUTA, ALI NE I ZABORAVLjENA
Navršeno 123 godine od rođenja Jele Spiridonović - Savić
Ova pesnikinja i prozni pisac, rođena je u Šapcu, 11. januara 1890. godine, u uglednoj lekarskoj porodici. Osnovnu školu i Gimnaziju završila je u rodnom Šapcu, a potom je dobila vrhunsko obrazovanje na francuskom koledžu u Trstu, da bi studije filozofije nastavila u Beču, Njujorku i Milanu.
Bila je aktivan član međunarodnog Pen kluba u predratnom periodu, a posle rata i član Društva književnika Srbije. Oglasila se prvi put 1919. godine zbirkom pesama „Sa uskih staza“, koja je posvećena proleću, buđenju erotskih strasti i žudnji za beskrajem. Obdarena retkim senzibilitetom, okrenula se od teskobe posleratnog vremena ka svetlosti: I ponesi me/ ponesi tako, u sjajnom/dugom putu/tvoga zlaćanog zraka/o, Sunce/Svetlosti moćne/vodi me iz Carstva mraka/
Usledio je lirsko-epski spev „Pergamenti“, koji je objavljen 1923. godine i koji, kao svaki ep, ima svoju priču. Monah Stratonik, tražeći leka nesanici i strahovima, pronalazi i prevodi pergamente pisane srpsko-slovenskim jezikom, rukom raba Božjeg Rastka, najmlađeg Nemanjinog sina, u monaštvu nazvanog Sava. Kovčeg sa pergamentima Stratonik je pronašao u pepelu Manastira Sv. Simeona, koji su Turci zapalili zbog Hadži-Prodanove bune. Sa zgarišta manastira, đak Jeronim, brat Pajsije i predani Stratonik, „nose tri svetinje nađene u pepelu: pergamente, kandilo i ikonu“.
Pergamente je na italijanski preveo Umberto Urbani, sa opsežnim predgovorom Frančeska Babudrija. Poeziju Jele Spiridonović-Savić, Babudri doživljava kao intimni konflikt ljudskog duha koji je „stvoren jačinom emocija i snagom volje da se dosegne bezgranično.“ Njena poezija je savršena sprega umetnosti i filozofije.
Bila je aktivan član međunarodnog Pen kluba u predratnom periodu, a posle rata i član Društva književnika Srbije. Oglasila se prvi put 1919. godine zbirkom pesama „Sa uskih staza“, koja je posvećena proleću, buđenju erotskih strasti i žudnji za beskrajem. Obdarena retkim senzibilitetom, okrenula se od teskobe posleratnog vremena ka svetlosti: I ponesi me/ ponesi tako, u sjajnom/dugom putu/tvoga zlaćanog zraka/o, Sunce/Svetlosti moćne/vodi me iz Carstva mraka/
Usledio je lirsko-epski spev „Pergamenti“, koji je objavljen 1923. godine i koji, kao svaki ep, ima svoju priču. Monah Stratonik, tražeći leka nesanici i strahovima, pronalazi i prevodi pergamente pisane srpsko-slovenskim jezikom, rukom raba Božjeg Rastka, najmlađeg Nemanjinog sina, u monaštvu nazvanog Sava. Kovčeg sa pergamentima Stratonik je pronašao u pepelu Manastira Sv. Simeona, koji su Turci zapalili zbog Hadži-Prodanove bune. Sa zgarišta manastira, đak Jeronim, brat Pajsije i predani Stratonik, „nose tri svetinje nađene u pepelu: pergamente, kandilo i ikonu“.
Pergamente je na italijanski preveo Umberto Urbani, sa opsežnim predgovorom Frančeska Babudrija. Poeziju Jele Spiridonović-Savić, Babudri doživljava kao intimni konflikt ljudskog duha koji je „stvoren jačinom emocija i snagom volje da se dosegne bezgranično.“ Njena poezija je savršena sprega umetnosti i filozofije.
Najnoviji broj
30. april 2025.
