KAKO JE FRUŠKOGORSKI MANASTIR ŠIŠATOVAC SPOJIO MAČVANSKU SREMSKU RAVNICU
Neugasiv sjaj Vukove zvezde
Znameniti Mačvanin, Crnobarac Vuk Isaković, svojim dobročinstvom, kao ktitor večno upisan u istoriju manastira. Ikonostas u njegovoj maloj kapeli, gde je našao večni mir, više drevnog hrama srpske duhovnosti, uradio, rano preminuli akademski slikar iz Bogatića, nesvakidašnjeg dara, Dragan Đuričić
Nepregledno zelenilo fruškogorske pitomine, početkom juna ove godine okružuje drevni manastir Šišatovac. Smestio se na brežuljku, više istoimenog seoceta sa 35 kuća. Uzak asfaltni put vodi do ove srpske svetinje u sremskoj ravnici, stare nekoliko vekova.
Zlatno doba Šišatovca
Posle Sremskih Karlovaca, Sentandreje, Šišatovac je bio najznačajniji kulturni centar Srbije u 18 i 19 veku. Skupila se tu 1812. godine s igumanom šišatovačkim Lukijanom Mušickim sama vrhunska Srpska intiligencija tog doba: Vuk Karadžić, Jakov Gerčić, Petar Ivanović...Manastir je raspolagao s bibliotekom od 3.300 knjiga u rukopisu. Sa skoro 1.300 jutara zemlje, vinograda, čistom izvorskom vodom i riznicom mnogih dragocenosti. To je bilo zlatno doba Šišatovca.
Manastir se prvi put pominje 1520. godine, kad su žički monasi na čelu sa igumanom Teofilom, pred Turcima pobegli u Srem i tu na zemlji Brankovića, kraj rečice Remete, na temeljima stare crkve posvećene svetitelju Nikolaju podigli novu. Uzor im je bila slična svetinja iz njihovog kraja, a posvetili su je rođenju Presvete Bogorodice. U starim crkvenim knjigama, kao ktitori šišatovačkog hrama pominju se: Stefan despot, iguman Teofil, proiguman Vasilije i drugi.
Ratni vihor koji je zahvatio Srbiju, nije mimoišao ni šišatovački manastir. Rušen je i iznova građen, milošću Božijom i velikom ljubavlju plemenitih ljudi.
Kapela iznad manastira
Ono što je Mačvane dovelo pred kapije viševekovnog hrama srpske kulture je činjenica da je znameniti Crnobarac, Vuk Isaković, svojim dobročinstvom, kao ktitor, večno upisan u bogatu istoriju Šišatovca.
Znameniti vođa srpskih graničara, opisan u “Seobama”, koji je tragao za svojom zvezdom vodiljom je u maloj kapeli, više crkve potražio i našao svoj večni mir.
Vuk Isaković i njegov brat od ujaka Sekula Vitković, oko 1740, obnovili su staru crkvu. Konaci su dovršeni 1807, a zadnji sprat na južnoj strani kasnije. Za današnji izgled, značajan doprinos je dao iguman Vićentije Popović.
Tokom okupacije i posle Drugog svetskog rata manastir je srušen, gotovo do temelja, a sve vredno oduzeto i zapaljeno. Nažalost, Srbi su sami digli ruku na svoje svetinje, a u tom rušilačkom činu posebno se isticao Marko Perčin-Kamenjar, partizanski general, kolar iz Grgurevaca, zadužen za zatiranje fruškogorskih svetinja.
Velikom zaslugom igumana Pajsija, hram je ponovo obnovljen 1988, a osveštan osam godina kasnije. Doktor sa Hajdelberga, zaljubljenik manastirskog života, iguman Pajsije, zakleo se Bogu, ljudima, svom episkopu, da će brinuti o ovoj svetinji i to je stalno činio, sledeći primere svojih slavnih dedova, igumana Nikodima Seležmanovića i Longina Tomića.
Lep ikonostas u obližnjoj maloj kapeli na brežuljku, zadužbini Vuka Isakovića, uradio je počivši akademski slikar iz Bogatića, velikog dara Dragan Đuričić. Kapela je pretrpela velika oštećenja prilikom NATO bombardovanja.
U blizini nalazimo kamenu ploču na kojoj je u plitkom reljefu uklesan plemićki grb Vuka Isakovića, kojim ga je odlikovala Austro-Ugarska carica Marija Terezija. Mačvani su u tome našli elemente za novi simbol opštine, oličen u grbu.
Aktuelizovano je i sećanje na 1381. godinu i Ravaničku povelju, kojom je knez Lazar Hrebeljanović svojoj zadužbini crkvi Voznesenja Gospodnjeg, darivao posede. To je Mačvanima poslužilo kao inspiracija za novi Dan opštine. Niz toponima, pomenutih u Darovnici, manje ili više danas potvrđuju nesumnjivu činjenicu da područje sadašnje Mačve, baš od tada deli sudbinu Srbije i njene državnosti.
Zlatno doba Šišatovca
Posle Sremskih Karlovaca, Sentandreje, Šišatovac je bio najznačajniji kulturni centar Srbije u 18 i 19 veku. Skupila se tu 1812. godine s igumanom šišatovačkim Lukijanom Mušickim sama vrhunska Srpska intiligencija tog doba: Vuk Karadžić, Jakov Gerčić, Petar Ivanović...Manastir je raspolagao s bibliotekom od 3.300 knjiga u rukopisu. Sa skoro 1.300 jutara zemlje, vinograda, čistom izvorskom vodom i riznicom mnogih dragocenosti. To je bilo zlatno doba Šišatovca.
Manastir se prvi put pominje 1520. godine, kad su žički monasi na čelu sa igumanom Teofilom, pred Turcima pobegli u Srem i tu na zemlji Brankovića, kraj rečice Remete, na temeljima stare crkve posvećene svetitelju Nikolaju podigli novu. Uzor im je bila slična svetinja iz njihovog kraja, a posvetili su je rođenju Presvete Bogorodice. U starim crkvenim knjigama, kao ktitori šišatovačkog hrama pominju se: Stefan despot, iguman Teofil, proiguman Vasilije i drugi.
Ratni vihor koji je zahvatio Srbiju, nije mimoišao ni šišatovački manastir. Rušen je i iznova građen, milošću Božijom i velikom ljubavlju plemenitih ljudi.
Kapela iznad manastira
Ono što je Mačvane dovelo pred kapije viševekovnog hrama srpske kulture je činjenica da je znameniti Crnobarac, Vuk Isaković, svojim dobročinstvom, kao ktitor, večno upisan u bogatu istoriju Šišatovca.
Znameniti vođa srpskih graničara, opisan u “Seobama”, koji je tragao za svojom zvezdom vodiljom je u maloj kapeli, više crkve potražio i našao svoj večni mir.
Vuk Isaković i njegov brat od ujaka Sekula Vitković, oko 1740, obnovili su staru crkvu. Konaci su dovršeni 1807, a zadnji sprat na južnoj strani kasnije. Za današnji izgled, značajan doprinos je dao iguman Vićentije Popović.
Tokom okupacije i posle Drugog svetskog rata manastir je srušen, gotovo do temelja, a sve vredno oduzeto i zapaljeno. Nažalost, Srbi su sami digli ruku na svoje svetinje, a u tom rušilačkom činu posebno se isticao Marko Perčin-Kamenjar, partizanski general, kolar iz Grgurevaca, zadužen za zatiranje fruškogorskih svetinja.
Velikom zaslugom igumana Pajsija, hram je ponovo obnovljen 1988, a osveštan osam godina kasnije. Doktor sa Hajdelberga, zaljubljenik manastirskog života, iguman Pajsije, zakleo se Bogu, ljudima, svom episkopu, da će brinuti o ovoj svetinji i to je stalno činio, sledeći primere svojih slavnih dedova, igumana Nikodima Seležmanovića i Longina Tomića.
Lep ikonostas u obližnjoj maloj kapeli na brežuljku, zadužbini Vuka Isakovića, uradio je počivši akademski slikar iz Bogatića, velikog dara Dragan Đuričić. Kapela je pretrpela velika oštećenja prilikom NATO bombardovanja.
U blizini nalazimo kamenu ploču na kojoj je u plitkom reljefu uklesan plemićki grb Vuka Isakovića, kojim ga je odlikovala Austro-Ugarska carica Marija Terezija. Mačvani su u tome našli elemente za novi simbol opštine, oličen u grbu.
Aktuelizovano je i sećanje na 1381. godinu i Ravaničku povelju, kojom je knez Lazar Hrebeljanović svojoj zadužbini crkvi Voznesenja Gospodnjeg, darivao posede. To je Mačvanima poslužilo kao inspiracija za novi Dan opštine. Niz toponima, pomenutih u Darovnici, manje ili više danas potvrđuju nesumnjivu činjenicu da područje sadašnje Mačve, baš od tada deli sudbinu Srbije i njene državnosti.
Lj.Đ.
Najnoviji broj
18. april 2024.
